Als jonge geliefden betrekken mevrouw Verona en meneer Pottenbakker een schattig huis op een van de drie heuvels in het afgelegen dorp Oucwègne. Meneer Pottenbakker is een zware roker, wordt als gevolg daarvan op jonge leeftijd ongeneeslijk ziek en besluit om de natuur zelf een handje te helpen. Mevrouw Verona treurt op geheel eigen wijze om haar veel te vroeg gestorven man. Als zij de respectabele leeftijd van 82 bereikt, voelt ze dat haar tijd gekomen is. In de wetenschap dat ze nooit meer omhoog zal klimmen, daalt ze nog eenmaal de heuvel af. Zittend in het dal, aan de rivier, met aan haar voeten een trouwe hond, overdenkt ze haar leven in het dorp. Ze denkt terug aan bijzondere dorpsbewoners, van de enige dokter tot de gestoorde kruidenier, de gierige dorpsgek en de jonge mannen die haar probeerden te verleiden toen ze weduwe werd. De anekdotes worden levendig opgetekend. Het is alsof de tijd heeft stilgestaan in Oucwègne. De historische elementen vormen de charme van dit boek. De gedachten van mevrouw Verona leiden uiteindelijk allemaal terug naar de gelukzalige momenten met haar grote liefde.
De auteur: Dimitri Verhulst
Na een korte loopbaan als pizzaleverancier in Gent, gids op pleziervaarten en animator in Mallorca debuteerde Dimitri Verhulst(1972) in 1999 met de verhalenbundel De kamer hiernaast, die meteen werd genomineerd voor de NCR Prijs. Twee jaar later volgden de dichtbundel Liefde, tenzij anders vermeld en de roman Niets, niemand en redelijk stil. Ook als theaterauteur liet Verhulst zich metDe aankomst in de bleke morgen op dat bleke plein - kortweg Aalst (2005) - niet onbetuigd. Dat hij niet voor één gat te vangen is, bewees de schrijver in 2006 met de publicatie van twee spraakmakende en zeer verschillende boeken: Mevrouw Verona daalt de heuvel af, een tedere fabel over de liefde, en De helaasheid der dingen, een gevoelige ode aan en tegelijk hilarische afrekening met het dorp van zijn jeugd. Beide romans werden zowel in Vlaanderen als in Nederland enthousiast ontvangen en haalden de toplijst van de AKO Literatuurprijs. De verfilming van De helaasheid der dingen uit 2009 door Felix Van Groeningen was de Belgische Oscarinzending voor 2010. Met Godverdomse dagen op een godverdomse bol (2008) sloeg Verhulst weer een andere richting in, waarvoor hij werd beloond met de Libris Literatuurprijs. De jury omschreef het boek als ‘een sardonische komedie met de mens als lijdend voorwerp, en tegelijk een weergaloze stijloefening’. In mei 2013 verscheen Verhulsts meest recente roman De laatkomer. In 2015 is Verhulst de schrijver van het Boekenweekgeschenk.
Na een korte loopbaan als pizzaleverancier in Gent, gids op pleziervaarten en animator in Mallorca debuteerde Dimitri Verhulst(1972) in 1999 met de verhalenbundel De kamer hiernaast, die meteen werd genomineerd voor de NCR Prijs. Twee jaar later volgden de dichtbundel Liefde, tenzij anders vermeld en de roman Niets, niemand en redelijk stil. Ook als theaterauteur liet Verhulst zich metDe aankomst in de bleke morgen op dat bleke plein - kortweg Aalst (2005) - niet onbetuigd. Dat hij niet voor één gat te vangen is, bewees de schrijver in 2006 met de publicatie van twee spraakmakende en zeer verschillende boeken: Mevrouw Verona daalt de heuvel af, een tedere fabel over de liefde, en De helaasheid der dingen, een gevoelige ode aan en tegelijk hilarische afrekening met het dorp van zijn jeugd. Beide romans werden zowel in Vlaanderen als in Nederland enthousiast ontvangen en haalden de toplijst van de AKO Literatuurprijs. De verfilming van De helaasheid der dingen uit 2009 door Felix Van Groeningen was de Belgische Oscarinzending voor 2010. Met Godverdomse dagen op een godverdomse bol (2008) sloeg Verhulst weer een andere richting in, waarvoor hij werd beloond met de Libris Literatuurprijs. De jury omschreef het boek als ‘een sardonische komedie met de mens als lijdend voorwerp, en tegelijk een weergaloze stijloefening’. In mei 2013 verscheen Verhulsts meest recente roman De laatkomer. In 2015 is Verhulst de schrijver van het Boekenweekgeschenk.
Gezaghebbende recensies
Recensie 1:
In de vrieskou daalt ze af, wetend dat ze de kracht niet heeft om terug te klimmen. Tijdens haar tocht herinnert ze zich de geluksmomenten met haar geliefde, herinneringen die haar gedurende de jaren dat ze alleen was in leven hebben gehouden. Misschien onderscheidt die capaciteit tot liefhebben, zelfs over het graf heen, haar van de autochtone dorpsbewoners, die de liefde niet kennen en leven als beesten. Ze kiezen een koe tot burgemeester; de vrouwelijke dierenarts op wie ze bij gebrek aan een huisarts zijn aangewezen, behandelt hen als overjarig vee op weg naar het abattoir.
De liefde neemt de plaats in van God. Mevrouw Verona heeft haar leven ingericht als een religieuze eredienst voor haar overleden man. Hoe armzalig zijn daarbij vergeleken de levens van haar dorpsgenoten die het zonder God of liefde moeten stellen. Op topdagen zitten er hooguit zes oude vrouwen in het kerkje van Ouckwègne, de veertien jonge mannen van het dorp zoeken wegens gebrek aan meisjes hun geluk in een bordeel in de stad.
Gedurende Verona’s afdaling passeren de inwoners van dit ten dode opgeschreven gehucht de revue. Dat levert weemoedig stemmende en tegelijk hilarische anekdotes op over vergeefse levens. Levens zoals mevrouw Verona die toedicht aan de zwerfhond die zij ooit op een vliegveld moest achterlaten. Het beest ging verslagen van haar heen, ‘in alle eenzaamheid, hopend dat zijn bestemming zichzelf kenbaar zou maken’.
Verhulst begint en eindigt zijn fabelachtige novelle met hondentrouw, een eigenschap waarin Mevrouw Verona haar bestemming vindt. Het verhaal van haar afdaling laat zich lezen als een troostrijk liefdeslied dat ook getuigt van een oneindige troosteloosheid.
Recensie 1:
Een intens vermakelijk feel-goodboekje met een inktzwart rouwrandje. Dimitri Verhulst etaleert ook nu weer zijn schoonschrijverij en voorliefde voor kneuterige karakters uit een Waals gehucht. Maar voor alles komt de onvoorwaardelijke liefde.
Oucwègne is een gat van een dorp waar zelfs een koe het tot burgemeester zou kunnen schoppen. Sterker nog: het is al eens gebeurd, jaren geleden. Het geeft maar eens te meer aan met wat voor gehucht we te maken hebben, maar de kunstzinnige en intelligente Mevrouw Verona is er ooit samen met haar geliefde Meneer Pottenbakker in een romantische vlaag van verstandsverbijstering neergestreken.
Vanaf het moment dat Meneer Pottenbakker zich heeft verhangen in het aan hun huis grenzende bos, moet Mevrouw Verona het alleen rooien. Haar man is echter in gedachten altijd bij haar. Op een gure februaridag besluit ze de heuvel waarop haar huis staat af te dalen, in de wetenschap dat de terugtocht fysiek onhaalbaar is. Dat geeft niets, want de 82-jarige Mevrouw Verona vindt simpelweg dat haar tijd gekomen is.
Verhaaltjes
Tijdens haar zelf verkozen laatste dag in het dal overdenkt Mevrouw Verona vooral de tijd met haar geliefde, maar ook haar tijd in het kneuterige Oucwègne waar de bewoners net zo simpel zijn als de ingeblikte haring die in het plaatselijke kruidenierswinkeltje al achttien jaar op een koper wacht. Tafelvoetbal is het grootste vertier van de heikneuters en de plaatselijke dierenarts is - hoe kan het ook anders - tegelijkertijd huisarts.
De hoofdstukken zijn eigenlijk kleine verhaaltjes op zich: vluchtige anekdotes uit de kronieken van Oucwègne die soms voorspelbaar zijn, maar altijd vermakelijk en charmant. Altijd keert de verteller echter terug bij Mevrouw Verona en haar liefde voor de onvervangbare Meneer Pottenbakker.
Benijdenswaardige simpelheid
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de plot van Verhulst net zo eenvoudig is als de mensen die hij beschrijft. Er gebeurt eigenlijk niets van belang, maar zo gaat het al jaren in het dorpje, nog voordat de vreemde noorderlingen Mevrouw Verona en Meneer Pottenbakker er kwamen wonen.
Elk jaar wordt er een burgemeester gekozen middels een zoektocht naar een raap, elk jaar hopen de mannelijke dorpsbewoners dat Mevrouw Verona uit haar rouwperiode stapt en het bed met één van hen - of allemaal - deelt. Allemaal vergeefs, natuurlijk. Er verandert niets in Oucwègne. Dat voelt goed: alles wat de Vlaming Verhulst beschrijft ademt een benijdenswaardige simpelheid uit.
Woordkunstenaar
Alhoewel, simpelheid? Geluk is wellicht nog moeilijker geloofwaardig te maken dan regelrechte misère. De Vlaming Verhulst pakt het aan met inktzwarte humor, een trucje waarmee hij ook al bewondering oogstte in het alom bejubelde 'De Helaasheid Der Dingen'. Dat is een aparte keuze voor een redelijk zwaar thema, de zelfmoord van haar Grote Liefde, dat een als een rode draad door het leven van Mevrouw Verona is verweven.
Het is zelfs zo'n centraal thema dat zij besluit van de boom waaraan hij zich heeft opgehangen een cello laat maken. "U moet me maar vergeven dat ik het zo cru stel, maar uw man zou het mij gemakkelijker gemaakt hebben door zich op te hangen aan een spar," verzucht de cellobouwer bij het zien van de bewuste boom. Geen wonder dat de klank van de cello niet om aan te horen is, maar Mevrouw Verona is er zielsgelukkig mee.
Verhulst verpakt dit alles in een enorme woordenstroom, die hij als woordkunstenaar pur sang alle kanten op buigt en smeedt en laat samenkomen in gracieuze zinnen. Soms spreekt hij met een zeker dédain over de bewoners van het suffe Oucwègne, maar tegelijkertijd klinkt er ook veel liefde in door.
Tien Voor Taal
Uiteindelijk gaat het daar ook om: de alles doordrenkende en vooral onvoorwaardelijke liefde, hoe zeer Verhulst deze liefde ook enigszins belachelijk probeert te maken. Dit wordt nog eens verduidelijkt door het feit dat Mevrouw Verona haar gehele leven volgzaamheid geniet van honden. Ook wanneer ze de heuvel afdaalt wordt ze vergezeld door een trouwe viervoeter die maar niet van haar zijde wil wijken.
Ook de dood komt zacht: Mevrouw Verona wordt liefdevol haar dood ingefluisterd door Verhulst. Vlamingen doen het altijd beter, bewijst niet alleen Tien Voor Taal. Ook sublieme werkjes als deze laten de Nederlandse evenknieën zomaar in het stof bijten. De AKO-literatuurprijs mag dan recentelijk nog aan zijn neus voorbij zijn gegaan, maar als hij op deze voet doorgaat zal een glansrijke carrière hem sowieso wel deel zijn.
Recensie 2:
Zonder liefde is nergens iets aan en zijn alle dingen, zelfs kunst en schoonheid, vergeefs. Dat is de teneur van Dimitri Verhulsts verstilde wintervertelling Mevrouw Verona daalt de heuvel af. Zelf zegt de auteur in interviews dat deze subliem gestileerde novelle over geluk gaat, maar dat is betrekkelijk. De herinnering aan geluksmomenten die de hoofdpersoon Mevrouw Verona met haar overleden geliefde heeft gekend geven slechts een schijn van warmte aan dit ijselijke sprookje over de zinloosheid van een bestaan zonder liefde.
Hierin verschilt de geschiedenis van het fictieve Waalse dorpje Oucwègne niet wezenlijk van Verhulsts eerdere romans Problemski Hotel, over een asielzoekerscentrum en De helaasheid der dingen. Mevrouw Verona en haar geliefde zijn ooit in Ouckwègne komen wonen als asielzoekers, wat niet per definitie hetzelfde is als gelukszoekers. Wat zij – twee musici – zochten en vonden in Ouckwègne was een huis waarin je kunt sterven en ongelukkig zijn.
Verona’s man – door de dorpsbewoners wegens zijn kunstenaarschap Meneer Pottenbakker genoemd – overlijdt als eerste. Hij hangt zich, nadat er kanker bij hem is geconstateerd, op in de tuin. Verona overleeft hem twintig jaar. Als zij het laatste houtblok in de haard heeft gegooid van de voorraad die haar geliefde heeft nagelaten, verlaat ze het op een heuvel gelegen huis om te sterven.In de vrieskou daalt ze af, wetend dat ze de kracht niet heeft om terug te klimmen. Tijdens haar tocht herinnert ze zich de geluksmomenten met haar geliefde, herinneringen die haar gedurende de jaren dat ze alleen was in leven hebben gehouden. Misschien onderscheidt die capaciteit tot liefhebben, zelfs over het graf heen, haar van de autochtone dorpsbewoners, die de liefde niet kennen en leven als beesten. Ze kiezen een koe tot burgemeester; de vrouwelijke dierenarts op wie ze bij gebrek aan een huisarts zijn aangewezen, behandelt hen als overjarig vee op weg naar het abattoir.
De liefde neemt de plaats in van God. Mevrouw Verona heeft haar leven ingericht als een religieuze eredienst voor haar overleden man. Hoe armzalig zijn daarbij vergeleken de levens van haar dorpsgenoten die het zonder God of liefde moeten stellen. Op topdagen zitten er hooguit zes oude vrouwen in het kerkje van Ouckwègne, de veertien jonge mannen van het dorp zoeken wegens gebrek aan meisjes hun geluk in een bordeel in de stad.
Gedurende Verona’s afdaling passeren de inwoners van dit ten dode opgeschreven gehucht de revue. Dat levert weemoedig stemmende en tegelijk hilarische anekdotes op over vergeefse levens. Levens zoals mevrouw Verona die toedicht aan de zwerfhond die zij ooit op een vliegveld moest achterlaten. Het beest ging verslagen van haar heen, ‘in alle eenzaamheid, hopend dat zijn bestemming zichzelf kenbaar zou maken’.
Verhulst begint en eindigt zijn fabelachtige novelle met hondentrouw, een eigenschap waarin Mevrouw Verona haar bestemming vindt. Het verhaal van haar afdaling laat zich lezen als een troostrijk liefdeslied dat ook getuigt van een oneindige troosteloosheid.
Eigen recensie
Het boek Mevrouw Verona daalt de heuvel af van Dimitri Verhulst zorgt bij mij voor een soort innerlijke rust. Het verhaal is enerzijds heftig -mensen sterven-, maar anderzijds bevat het ook kalmte. Een oude vrouw daalt een berg af, in de weet dat ze zal overlijden, gaat vredig zitten met haar hond en blikt terug op allerlei gebeurtenissen in haar leven. Er wordt geen geweld toegepast en ik denk dat dat voor de kalmte zorgt. Mijn mening over het boek is dus dat ik het een bijzonder boek vind dat mij een rustig gevoel geeft. Een boek dat ik zou lezen op vakantie, als ik geen zin heb in zware thema's.
Het boek Mevrouw Verona daalt de heuvel af van Dimitri Verhulst zorgt bij mij voor een soort innerlijke rust. Het verhaal is enerzijds heftig -mensen sterven-, maar anderzijds bevat het ook kalmte. Een oude vrouw daalt een berg af, in de weet dat ze zal overlijden, gaat vredig zitten met haar hond en blikt terug op allerlei gebeurtenissen in haar leven. Er wordt geen geweld toegepast en ik denk dat dat voor de kalmte zorgt. Mijn mening over het boek is dus dat ik het een bijzonder boek vind dat mij een rustig gevoel geeft. Een boek dat ik zou lezen op vakantie, als ik geen zin heb in zware thema's.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten